Kemoterapi Zehirlerinin Bazı Korkunç Yan Etkileri

Kanser hücrelerinin normal hücrelere göre hızlı büyümesi ve çoğalması nedeniyle bunları öldürmek için kimyasal ve bitkisel kökenli zehirleme özelliği taşıyan bazı maddeler geliştirilmiştir. Kanser hastalarına uygulanan bu zehirler bir kaç aylık bir süre kanserin ilerlemesini durdursa bile öldürücü korkunç yan etkileri de doğurmaktadır. Ancak, şifa umudu ile bunca yan etkilere katlanan hastalar yine de ölümden kurtulamamaktadırlar...

Yan etkilerin en çok bilinen bir örneği saçlardır, Tüm vücut kılları, tüyleri ve saçlar kanser tedavisi sürecinde kıl dipleri zehirlendiği için kuruyarak dökülmektedirler.

Önemli bir başka örnek de kemik iliği içinde gelişim gösteren kan hücreleridir.Lökosit, hemoglobin gibi insan yaşamı için en gerekli kan hücreleri o derece tahrip olmakta ve azalmaktadır ki, hastaların büyük çoğunluğu kansızlıktan ve bunun getirdiği fırsatçı enfeksiyonlardan ölmektedirler.

Büyük zararı sindirim sistemindedir: Ağız-yemek borusu-mide-bağırsak hattındaki hücreler kanser tedavisi sürecinden olumsuz yönde etkilenmektedir.Karaciğer en büyük zararı görmektedir.

Kemoterapiler kalp, böbrekler, mesane, akciğerler ve sinir sistemi organları gibi hayati organlar üzerinde de olumsuz etkiler yaratmaktadır.

Halsizlik-bitkinlik. En sık karşılaşılan yan etkilerdir. Gündelik yaşamda karşılaşılandan daha farklı niteliktedir. Genellikle ani başlangıçlıdır. Bazı hastalar tarafından tükenmişlik-bitmişlik duygusu ile tarif edilmektedir.

Bulantı-kusma. Kemoterapi alacak hastaların en çok endişe ettiği yan etkiler arasında olan bulantı-kusmadır.Hasta o derece olumsuz etkilenir ki, kemoterapi gördüğü hastaneyi gördüğünde bile kusar.

Ağrı. Sinir liflerini etkileyen kemoterapi ilaçlarının bazen ağrıya yol açtıkları bilinmektedir. Bazı durumlarda da kemoterapi sırasında ortaya çıkan ağız yaraları, kas ağrıları benzer yakınmaları yaratmaktadır.

Saç kaybı (alopesi). Sık karşılaşılan bir yan etkidir.

Kansızlık (anemi). Kemik iliğini baskılayan ilaçlar kansızlığa yol açmaktadır. Kansızlık belirtileri şunlardır:
Yorgunluk-bitkinlik hissi
Nefes darlığı
Çarpıntı hissetmek

Merkezi sinir sistemi (MSS) sorunları. Kemoterapi MSS’ni etkileyip bilinç bulanıklıkları ve depresyon gibi sorunlara yol açmaktadır.

Enfeksiyon. Kemoterapi süresince beden enfeksiyonlara daha açık hale gelebilmektedir. Bunun önemli bir nedeni de kemik iliğinin baskılanması sonucunda, enfeksiyonlara karşı savaşan akyuvarların (Lökositin) sayısındaki azalmadır.

Pıhtılaşma sorunları. Kanser ilaçlarının kemik iliği üzerindeki baskılayıcı özellik, kanın pıhtılaşmasında önemli bir işlevi olan trombosit hücrelerinin sayısının azalmasına, sonuç olarak da kanın pıhtılaşmaması sorununun ortaya çıkmasına yol açabilmektedir. Bunun sonucunda, çok şiddetli durumlarda, herhangi bir yaralanma olmaksızın kendiliğinden kanamalar ortaya çıkabilmektedir. Aşağıdaki yakınmalar bu durumla ilgili olarak ortaya çıkabilir:
Umulmadık kanamalar, cilt altında küçük kırmızı noktacıklar oluşması
İdrar renginde pembeleşme, kırmızılaşma, dışkı renginin siyahlaşması ya da dışkı renginde kan görülmesi, diş eti ya da burun kanamaları , bir adet döneminden uzun süren vajinal kanamalar, baş ağrıları ve görmedeki değişiklikler, kol ve bacaklarda sıcaklık ve ağrı hissi ve kabızlık.

Kas ve sinir etkilenmeleri. Bazı durumlarda kanser ilaçları sinir lifleri üzerinde etki gösterebilmekte, periferik nöropati denen merkezi sinir sistemi dışındaki sinir yapılarından kaynaklanan sorunlara yol açabilmektedir. Bu durumdaki kişinin bedenin belli bölgelerinde, özellikle el ve/veya ayaklarında karıncalanma, titreme, uyuşukluk, güç kaybı, yanma, ağrı gibi yakınmalar, ayrıca çenede ağrı, mide ağrısı, kabızlık gibi sıkıntılar gözlenebilmektedir.

Cilt ve tırnak sorunları. Kemoterapinin cildi etkilemesi sonucunda kızarıklık, döküntüler, soyulma, kuruluk, sivilcelenme, güneşe karşı hassasiyet artışı gibi belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Bazı ilaçlar ciltte koyulaşmalara yol açabilmektedir. İlaçlar tırnaklar üzerinde de kırılma ve renk değişiklikleri gibi sonuçlara yol açabilmektedir.

Böbrekler ve mesane ile ilişkili sorunlar. Kemoterapiler, mesanede irritasyon ve böbreklerde geçici ya da kalıcı hasar yaratabilmektedir. Bazı ilaçlar idrar renginin ve kokusunun değişmesine yol açmaktadır.

Nezle benzeri belirtiler. Bazı hastalarda kemopterapiyi takip eden günlerde nezle benzeri, zaman zaman ateşin de bulunduğu bir tablo sergilenir. Bu tablo gerçekten bir enfeksiyondan kaynaklanmış olabileceği gibi, kanserin kendisinin yarattığı bir durum da olabilir.

Bedende sıvı hacminin artması. Kemoterapi süresince bedende su tutulumu artabilmektedir. Hasta, özellikle el ve ayaklarda öne çıkan bir şişlik hissedebilir.

Cinsel organlar üzerindeki etkiler. Kemoterapi bazen (her zaman değil) cinsel organları etkileyebilir.
Erkeklerde: Sperm sayısında ve hareketliliğinde azalma olabilir. Bu sorun geçici ya da kalıcı olabilir. Sertleşme ve bunu sürdürebilmede sorunlar yaşanır. Olası bir sorun da, kanser tedavisi döneminde spermin içinde, genetik bilgi saklayan kromozomlarda bir bozulma olmasıdır.
Kadınlarda: Overlerin etkilenmesi durumunda, üretilen hormon miktarında değişiklikler olabilir. Bu da adet dönemlerini etkiler: Düzensizlikler olabildiği gibi, kemoterapi döneminde kesilebilir de. Bu değişiklikler kalıcı olabilmektedir. İnfertilite (doğurganlık kaybı) ve menapoz görülür.